Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 2011

Γιάννης Πανούσης: "Προσπαθώ να κρατάω τη ντομπροσύνη μου..."


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ


Ο Γιάννης Πανούσης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 2 Αυγούστου του 1949. Βαπτίστηκε στην εκκλησία του Αϊ-Γιάννη στο Λουτράκι. Έλκει καταγωγή από την Αρκαδία (από τον πατέρα του Απόστολο Πανούση, δικηγόρο) και από την Κόρινθο (από τη μητέρα του η οποία ήταν γόνος πολιτικής οικογένειας, των Ηλιοπουλαίων).
Μέσα του δεν αντιπαλεύονται τα δύο χαρακτηριστικά που έχει από την καταγωγή του: «Τα δύο χαρακτηριστικά που λέμε ότι ισχύουν σε Τριπολιτσιώτες και Κορίνθιους είναι ότι οι Κορίνθιοι έχουν μια ευλυγισία στη λειτουργία τους, έναν τρόπο να τα φέρνουν βόλτα και οι Αρκάδες είναι πιο λεβέντηδες, πιο ντόμπροι. Αυτά τα δύο στοιχεία σ' εμένα δεν βρίσκονται σε σύγκρουση, έρχονται σε συνδυασμό. Προσπαθώ να κρατάω τη ντομπροσύνη μου αλλά να καταφέρνω να τη διαχειρίζομαι κατά τρόπο που να δημιουργεί ένα αποτέλεσμα».
Μαθητικά χρόνιαΤα πρώτα γράμματα τα μαθαίνει στο Δημοτικό Σχολείο Κολωνού.
«Νομίζω πως ήταν μια από τις δύο σημαντικές περιόδους της ζωής μου. Εκεί έμαθα τι είναι η ζωή παρόλο που ήμουν σχετικά μικρός σε ηλικία (7-12 ετών). Κολωνός σημαίνει κόσμος που ζει στους δρόμους, φτωχολογιά που μαθαίνει ποδόσφαιρο στην αλάνα και που καταλαβαίνεις τις ανθρώπινες σχέσεις».
Φοιτά στην Λεόντιο Σχολή.
«Γαλλικό σχολείο. Μέθοδος, έλεγχος, προσπάθεια να τιθασεύσω το μυαλό μου. Πολύ καλός μαθητής, χρονική περίοδος '61-'67, μέσα στα περίεργα χρόνια. Είχα προοδευτικές ιδέες. Η οικογένειά αριστερή, στην εξορία όλα τα αδέλφια της μάνας μου. Ήμουν πολύ καλός μαθητής με μεγάλη απόσταση από τον δεύτερο. Δεν μου έδιναν ποτέ τη σημαία ως αριστερό και προσπαθούσαν να με αποβάλλουν, αλλά δεν γινόταν αφού η διαφορά από τον δεύτερο ήταν μεγάλη. 19,5 ο Γιάννης, 17,8 ο δεύτερος, τι θα παρουσίαζαν; Ήταν θέμα εικόνας. Έτσι επιβίωσα».
Η ΝομικήΠετυχαίνει στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Δεν ήταν αυτό που ήθελε. Αγαπούσε τη Φιλολογία. Όμως ο πατέρας του, δικηγόρος, τον προόριζε για διάδοχό του.
«Είμαστε στη δικτατορία και, όπως έχω γράψει, μπήκα στη Νομική μαζί με τα τανκς. Διάβαζα πάρα πολύ φιλολογικά και πολιτικά κείμενα. Ταυτόχρονα, όμως, ζούσα και πολύ. Τα κλαμπ του Λουτρακίου έχουν βογκήξει από εμένα όπως επίσης και οι ταβέρνες, τα κέντρα... συνδύαζα τα πάντα. Τρεις μήνες τα έκανα λίμπα, τρεις μήνες διάβαζα ασταμάτητα.
Πήγα στη Νομική Σχολή την οποία δεν αγάπησα. Τελειώνω όμως και πηγαίνω για δεύτερο πτυχίο στις Πολιτικές Επιστήμες με μεγαλύτερο κέφι. Ακόμα δεν είχα βρει τι θα έκανα
».
Τον ενδιαφέρει πολύ ο άνθρωπος ενταγμένος σε κοινωνικό πλαίσιο. Ήθελε να μάθει, να δει πώς λειτουργεί το άτομο ενταγμένο στην κοινωνία.
Ο στρατόςΠηγαίνει φαντάρος και υπηρετεί 30 μήνες γιατί είναι χαρακτηρισμένος πολιτικά. Πήγε 1η Μαΐου του 1973 και έφυγε 1η Νοεμβρίου 1975. «Είχα ξεχάσει πώς λέγομαι».
Οι σπουδές εγκληματολογίας στη ΓαλλίαΜετά τον στρατό κάνει τον πρώτο του γάμο και φεύγει για τη Γαλλία. «Εκεί βρίσκω αυτό που ήθελα. Βρήκα ότι ο συνδυασμός πολιτικής σκέψης, φιλολογίας, νομικής και πολιτικής επιστήμης ήταν η εγκληματολογία. Εκεί είδα τον άνθρωπο στην ακραία του μορφή».
Η επιστροφήΕπιστρέφει στην Ελλάδα σε ηλικία 29 ετών, το 1978. Αποκτά έναν υιό και μετά από δυο χρόνια λύνει τον γάμο του. Γίνεται δεκτός στη Νομική Σχολή Θράκης. Η Κομοτηνή ήταν άγνωστη πόλη μέχρι τότε για τον ίδιο. «Όταν ανέβηκα στην Κομοτηνή, τρόμαξα. Έπαθα έναν πανικό βλέποντας μιναρέδες και φερετζέδες. Παίρνω ένα τηλέφωνο και λέω εγώ δεν κάθομαι το βράδυ, φεύγω. Τελικά έμεινα 19 χρόνια. Δεν ήθελα να φύγω. Όταν έφυγα, στον αποχαιρετιστήριο λόγο μου, είπα, εγώ απλώς ξενιτεύομαι από την Θράκη
Ως καθηγητής Νομικής ανέβηκε όλες τις πανεπιστημιακές βαθμίδες. Διετέλεσε Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής, Αντιπρύτανης τρεις θητείες και Πρύτανης από το 1994 έως το 1997.
Η Κομοτηνή υπήρξε ο δεύτερος σταθμός της ζωής του. Εκεί έμαθε πώς να χειρίζεται δύσκολες καταστάσεις, πώς να σέβεται την ιδιαιτερότητα του άλλου...
Οι φίλοιΚρατάει φίλους από παλιά. Είναι οι άδολες φιλίες σε Κόρινθο, Αθήνα και Λουτράκι. «Έχω την αίσθηση ότι γενικά στη ζωή μου με αγαπάνε από Νωματάρχη και κάτω, δηλαδή ο απλός κόσμος. Δεν με αγαπάει κανείς από Νωματάρχη και πάνω. Διακομματικά, διαπολιτικά, δηλαδή με την εξουσία δεν έχω καλές σχέσεις, όποια και αν είναι. Είναι δική μου επιλογή ως ιδεολογία, ως τρόπος ζωής, εγώ δεν τα πάω καλά με την εξουσία. Θέλω να είμαι κριτικός, δεν θέλω να είμαι ουρά της εξουσίας.»
Τα πολιτικά
Παρότι είναι επηρεασμένος από τις ιδέες του ΚΚΕ Εσωτερικού (η Γαλλία ήταν μια πηγή τέτοιων ιδεών) κάποιες συγκυρίες λειτούργησαν και βρέθηκε στο χώρο του ΠΑΣΟΚ. «Από το 1978 έως το 1983 ήμουν ΠΑΣΟΚ, ό,τι και αν αυτό σημαίνει. Είμαι ένας από αυτούς που έγραψαν το νόμο για τα Πανεπιστήμια, τον οποίο ακόμα δεν μπορούν να γκρεμίσουν όσο και να προσπαθούν. Το 1983 αρχίζω να καταλαβαίνω τι γίνεται και παίρνω μια απόσταση από τους μηχανισμούς του ΠΑΣΟΚ. Δεν έπαψα να έχω φίλους όμως. Το 1988-1989, με το σκάνδαλο Κοσκωτά, κάνω επίσημη δήλωση ότι αποχωρώ. Η οριστική απομάκρυνση από το χώρο του ΠΑΣΟΚ έγινε το 2001-2002 όταν είπα ότι δεν θέλω να έχω καμία σχέση. Έχω μόνο διαπροσωπικές σχέσεις, είμαι τελείως ανεξάρτητος κομματικά».

Ο δεύτερος γάμος
Είναι παντρεμένος και έχει αποκτήσει άλλα δύο παιδιά: την Πηνελόπη, φοιτήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, και τον Κωνσταντίνο, 
μαθητή Λυκείου. Ο Απόστολος, από τον πρώτο του γάμο, κάνει αθλητική δημοσιογραφία, τελειώνει ΤΕΙ Χρηματοοικονομικής και ασχολείται με το ξενοδοχείο στο Λουτράκι. Η σύζυγός του είναι δικηγόρος.

Η κοσμοθεωρία του
Η ζωή του στηρίζεται σε δύο πόλους. Ο πρώτος είναι οι στενοί συναισθηματικοί δεσμοί με τους ανθρώπους του, τη μητέρα, τη γυναίκα του και τα παιδιά του.
Ο δεύτερος πόλος είναι η άδολη επικοινωνία με τον κόσμο. Κάνει τουλάχιστον 20 ομιλίες το μήνα σε όλη την Ελλάδα. Τον καλούν σύλλογοι γονέων, δήμαρχοι, τοπικοί φορείς και σύλλογοι πέρα από κόμματα. Τον «καλεί η Ελλάδα» και όχι τα κόμματα.
Αυτό το δίπολο του είναι αρκετό για να περνάει καλά και ευτυχισμένα.

Του αρέσει... 
  • να ξυπνάει νωρίς,
  • να περνά πολλές ώρες στο σπίτι ακούγοντας μουσική και γράφοντας,
  • να χορεύει και να ακούει λαϊκά τραγούδια που «άκουγε και στις αλάνες»,
  • το ποδόσφαιρο (παλιά συνήθιζε να παίζει). Σήμερα πηγαίνει που και που στο γυμναστήριο...

  • _________
    [ Από συνέντευξη του Γιάννη Πανούση στην δημοσιογράφο Λίλη Μουζάκη και το μηνιαίο Περιοδικό "Μαζί", Σεπτέμβριος 2005, τεύχος 23ο ].


    ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ


    Δείτε επίσης...


    ΙΔΙΟΤΗΤΑ
    Καθηγητής Τμήματος Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών (από το 1997 -...)


    ΣΠΟΥΔΕΣ
  • Πτυχίο Νομικής 1972, Πανεπιστήμιο Αθηνών
  • Πτυχίο Πολιτικών Επιστημών 1975, Πανεπιστήμιο Αθηνών
  • Μεταπτυχιακό και Διδακτορικό Δίπλωμα στο POITIERS – Γαλλία, 1978

    ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
    Υπηρέτησε 19 έτη στη ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ του ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΡΑΚΗΣ, 1978-1997
    19ετής διδασκαλία στη Νομική Σχολή Δ.Π.Θ.
  • Εγκληματολογία
  • Σωφρονιστική
  • Θυματολογία – Ανακριτική
    13ετής διδασκαλία στο τμήμα ΕΜΜΕ Πανεπιστημίου Αθηνών
    Κατασκευή της βίας και της εγκληματικότητας, ξενοφοβία και έγκλημα, εικόνα του εγκληματία κλπ.
    Έχει επίσης διδάξει:
  • ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ & ΤΕΦΑΑ Δ.Π.Θ. (Κοινωνιολογία, Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης κλπ.)
  • ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ (Κοινωνιολογία)
  • ΣΧΟΛΕΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ, ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟΥ, ΙΚΑΡΩΝ (Στρατιωτικό ποινικό δίκαιο, Εγκληματολογία)

    ΜΕΛΟΣ ΣΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
  • ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΘΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ
  • ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ
  • ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
  • SOCIETE INTERNATIONALE DE CRIMINOLOGIE
  • WORLD SOCIETY OF VICTIMOLOGY
  • A.I.C.L.F.
  • ASSOCIATION INTERNATIONALE DE DROIT PENAL
  • ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ DEFENSE SOCIALE
  • ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΩΝ (από το 1998 έως 2004 και από το 2006 έως 2008 πρόεδρος του ΣΕΚ)
  • ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΝΩΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΩΝ


    ΜΕΛΟΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
  • COST (A18) “Comparing the dynamics of violence within European countries”
  • CiCe (Children's Identity & Citizenship in Europe)
  • Εγκληματικότητα στις πόλεις (Αθήνα, Ρώμη, Βαρκελώνη, Αμβέρσα…)
  • Media, Βία, Ρατσισμός (Βέλγιο, Αγγλία, Ιταλία…)


    ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
  • Μόνιμη στήλη («Τρίτη άποψη») στα ΝΕΑ (ανά δεκαπενθήμερον)(1993-…)
  • Μόνιμη στήλη στο περιοδικό ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (1991-…)
  • Μόνιμη στήλη στο περιοδικό CRIME (2000-2001)
  • Μόνιμη στήλη στο περιοδικό ΔΙΦΩΝΟ (2000-2001)
  • Μόνιμη στήλη στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ (ανά εβδομάδα) (2008-...)


    ΜΕΛΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΝ
  • Μέλος Δ.Σ. Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (1982-1991)
  • Μέλος Δ.Σ. Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής (1984-1987)
  • Μέλος Συμβουλίου Πρόληψης της Εγκληματικότητας (Υπουργείου Δικαιοσύνης) (1988)
  • Μέλος της Συντονιστικής ομάδας για τα Τοπικά Συμβούλια πρόληψης της Εγκληματικότητας (Υπουργείο Δημόσιας Τάξης) (1999)
  • Μέλος των Επιτροπών σύνταξης του νέου Σωφρονιστικού Κώδικα (1990, 1994, 1997, 1999)
  • Μέλος της Επιτροπής σύνταξης Π.Δ. για τις στρατιωτικές φυλακές (1993-1994)
  • Πρόεδρος Κεντρικού Επιστημονικού Συμβουλίου Φυλακών (από το 1996) και μέλος Κεντρικής Επιτροπής Μεταγωγών (μέχρι το 2002)
  • Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου ΕΚΚΕ (1999-2001)
  • Μέλος διυπουργικής επιτροπής για την αντιμετώπιση της βίας κατά γυναικών (2000)
  • Μέλος υπο-επιτροπής Υφυπουργείου Αθλητισμού για τη Βία στα γήπεδα (2001)
  • Επιστημονικός συνεργάτης στη Διακομματική Κοινοβουλευτική Επιτροπή για το Σωφρονιστικό Σύστημα (2008-2009)


    ΜΕΛΟΣ ΦΟΡΕΩΝ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ
  • Μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου του ΕΔΠ (1979-1981)
  • Μέλος του Δ.Σ. της ΠΟΣΔΕΠ (1990-1994)
  • Αναπληρωματικό μέλος του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας (1999)
  • Μέλος της Επιτροπής Εκπαίδευσης του ΟΟΣΑ (1982-1984)
  • Μέλος της προσωρινής Γ.Σ. Τμήματος Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Αιγαίου (1998-2001)
  • Μέλος «Παρατηρητηρίου Νεότητας» (Γ.Γ. Νέας Γενιάς) (1997)
  • Μέλος εκλεκτοριών σωμάτων Ανοικτού Παν/μίου Κύπρου (2010-…)


    ΜΕΛΟΣ ΦΟΡΕΩΝ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ
  • Μέλος της Εθνικής Επιτροπής ΟΥΝΕΣΚΟ (1982-1985)
  • Μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού (1995-1996)
  • Μέλος του forum για την Πολιτιστική Ολυμπιάδα (1998-2001)
  • Μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Α. ΛΕΝΤΑΚΗΣ (1998-…)
  • Μέλος του Δ.Σ. του Πνευματικού – Πολιτιστικού Κέντρου Δήμου Λουτρακίου (1999-2003)
  • Αντιπρόεδρος του Τεγεατικού Συνδέσμου (1992-1994) και επιστημονικός σύμβουλος των Σχολών Γονέων του Τ.Σ. (1999


    ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ
  • Πρόεδρος Νομικής Σχολής ΔΠΘ (1992-1994)
  • Πρόεδρος ΤΕΦΑΑ / ΔΠΘ (1988-1991)
  • Πρόεδρος ΠΤ Νηπιαγωγών / ΔΠΘ (1991-1994)
  • Αντιπρύτανης ΔΠΘ (1986, 1990, 1991-1994)
  • Πρύτανης ΔΠΘ (1994-1997)
  • Αντιπρόεδρος Διοικούσας Επιτροπής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (2000-2001)
  • Μέλος Διοικούσας Επιτροπής Ιονίου Πανεπιστημίου (2000-2001)
  • Πρόεδρος Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ (2003-2007)


    ΑΛΛΕΣ ΘΕΣΕΙΣ
  • Γενικός Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού (Φεβρ. – Αυγ. 1996)
  • Αντιπρόεδρος Κέντρου Ερευνών Θεμάτων Ισότητας (1997-2000)
  • Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου ΙΣΤΑΜΕ (1999-2003)


    ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
  • Πρόεδρος Επιτροπής Ερευνών ΔΠΘ (1986-1987)
  • Διευθυντής του Εργαστηρίου Εγκληματολογικών Επιστημών της Νομικής Θράκης (1985-1997) και Διευθυντής του εγκληματολογικού περιοδικού ΧΡΟΝΙΚΑ (1990-…)
  • Επιστημονικός υπεύθυνος σε δεκάδες έρευνες
  • Κριτής σε ερευνητικές προτάσεις


    ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ
  • 200 άρθρα και 20 βιβλία (μ.ά. L'omission en droit penal compare, Η εξατομίκευση της κυρώσεως, Θεμελιώδη ζητήματα Εγκληματολογίας, Φυσιογνωμική, Σωφρονιστική μεταρρύθμιση, Το ζητούμενο στην Εγκληματολογία, Το Μήνυμα στην Εγκληματολογία, Περί εγκληματ(ι)ων λόγος και αντίλογος, Εγκληματογενείς και Εγκληματογόνοι Κίνδυνοι, Εγκληματολογικοί αναστοχασμοί κλπ.)
  • Αρθρογραφία σε ξένα περιοδικά : Revue de Science Criminelle et de droit penal compare, The criminologist, Rivista di Polizia, Archives de politique criminelle, Eurocriminology, κ.λπ.


    ΑΛΛΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
    Τέσσερα βιβλία (συλλογές άρθρων) που αφορούν την Ανώτατη Παιδεία
  • Οραματισμοί – 1985
  • Πανεπιστήμιο, Καθηγητές και φοιτητές – 1989
  • Το τέλος μιας πανεπιστημιακής εποχής – 1991
  • Παιδείας τροπές, εντροπές, εκτροπές – 1997
    Οκτώ εκδόσεις του Νόμου – Πλαίσιο για τα Α.Ε.Ι. (μαζί με Δ. Κλάδη)
    Πέντε βιβλία (μαζί με άλλους συγγραφείς) για το Λύκειο: ΕΠΛ, Ενιαίο Λύκειο, κλπ.
    Τέσσερις ποιητικές συλλογές (με ψευδώνυμο)

    ΜΕΛΟΣ ΣΕ ΑΛΛΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ
  • «Φίλοι Σύγχρονων Ασκληπιείων»
  • «Ένωση για τα δικαιώματα του ανθρώπου»
  • «Ταινιοθήκη της Ελλάδας»
  • «Ίδρυμα Α. Λεντάκη»

    ΣΥΝΕΔΡΙΑ / ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ / ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
  • Συμμετοχή / εισήγηση σε δεκάδες διεθνή συνέδρια
  • Συμμετοχή / εισήγηση σε δεκάδες ελληνικά συνέδρια / συμπόσια κλπ.
  • 500 διαλέξεις σε επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς στην Ελλάδα
  • Δεκάδες τηλεοπτικές / ραδιοφωνικές παρουσίες, Υπεύθυνος / συντονιστής τριών τηλεοπτικών εκπομπών στο Seven-X για την εγκληματικότητα (1999) και για έξι μήνες σχολιαστής στο Ράδιο Αντέννα (2009)



  • Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2011

    Κώστας Γαβράς γεννήθηκε στα Λουτρά Ηραίας






    Ο Κώστας Γαβράς, σκηνοθέτης και παραγωγός, γεννήθηκε στα Λουτρά Ηραίας στις 12 Φεβρουαρίου 1933. Ο πατέρας του, του οποίου η στράτευση και οι αγώνες, έμελλαν να τον εμπνεύσουν στη μετέπειτα καριέρα του, συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση κατα των κατακτητών στη διάρκεια της ιταλογερμανικής κατοχής. Στην πολιτικά ταραγμένη περίοδο που ακολούθησε την απελευθέρωση, ο πατέρας και η οικογένειά του διώχτηκαν από την παράταξη που επικράτησε. Ο νεαρός Γαβράς, αφού τελείωσε το Γυμνάσιο στην Αθήνα, επεδίωξε να φύγει στις ΗΠΑ αλλά δεν έγινε δεκτός.Έτσι έφυγε για την Γαλλία, και γράφτηκε φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι. Λίγο αργότερα όμως διέκοψε τις σπουδές του για να στραφεί στον κινηματογράφο και να παρακολουθήσει το Institut de Η autes Etudes Cinematographiques . Συνεργάστηκε σαν βοηθός σκηνοθέτης με τους Ρενέ Κλαίρ, Ιβ Αλεγκρέ, Ρενέ Κλεμάν, Χενρί Βερνέϊγ, Μαρσέλ Οπιλς και άλλους.Το 1965 έκανε την πρώτη του ταινία, " Το Sleeping CarMurder ", της οποίας έγραψε επίσης και το σενάριο. Η ταινία ήταν ένα πολύ πετυχημένο θρίλλερ με πρωταγωνιστές τους Υβ Μοντάν, Σιμόν Σινιορέ, Ζακ Περέβ και Ζαν Λουϊ Τρεντινιάν, κέρδισε το βραβείο Edgar Allen Poe και αναγνωρίστηκε σαν ένα πό τα δέκα καλύτερα φιλμς της χρονιάς.Το 1969 ο Γαβράς σκηνοθέτησε την πολυσυζητημένη ταινία " Ζ ", που ήταν σταθμός στην καριέρα του. Πρωταγωνιστούσαν ο Υβ Μοντάν, ο Ζαν Λουί Τρεντινιάν, με τους οποίους θα συνεργαζόταν μετέπειτα σε πολλές ταινίες, και η Ειρήνη Παππά. Η ταινία ήταν ένα πολιτικό και αντιφασιστικό φιλμ στο οποίο ο Γαβράς χρησιμοποίησε τεχνικές θρίλερ για να αποδώσει ένα σκοτεινό πολιτικό σκηνικό απευθύνοντας συγχρόνως ένα δριμύ κατηγορώ στο δικτατορικό καθεστώς της Ελλάδας. Με την ταινία του αυτή, στην οποία ήταν παραγωγός και συν-συγγραφέας, ο Γαβράς σημάδεψε με ένα προσωπικό στυλ τη διεθνή κινηματογραφία. Η ταινία έλαβε το Όσκαρ της καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας και ο Γαβράς πήρε το βραβείο σκηνοθεσίας και σεναρίου.Τα επόμενα χρόνια συνδύασε την έντονη πολιτική του στράτευση με την αδιαμφισβήτητη κινηματογραφική κατάρτιση του για να φτιάξει μια σειρά ταινιών που αποτελούσαν διαμαρτυρίες και καταπέλτη για τα όπου γης καταπιεστικά καθεστώτα αλλά και με και έντονη αμφισβήτηση και κριτική του Αμερικανικού παράγοντα. Έτσι ακολούθησαν οι ταινίες "Κατάσταση Πολιορκίας" (με αναφορά την Ουραγουάη, το 1973), "Ο Αγνοούμενος" (1982), όπου αυτή τη φορά συνεργάστηκε με τους Αμερικανούς ηθοποιούς Jack Lemmon και Σίσι Σπέισεκ και κέρδισε ένα Όσκαρ σκηνοθεσίας. Την ίδια χρονιά έγινε διευθυντής του Cinematheque Francais . Το 1983 με την ταινία του "Χάνα Κ" (1983) εξόργισε πολλούς με την φιλο-παλαιστινιακή του στάση. Στη συνέχεια δημιούργησε και άλλες ταινίες, όπως τον "Προδομένο" (1988) και το " Music Box "(1990), πολιτικά στρατευμένες και αυτές και σε σχέση με αν και με λιγότερο πάθος σε σύγκριση με τις προγενέστερες. Εν τω μεταξύ έιχε κερδίσει και ένα άλλο Όσκαρ ξένης ταινίας το 1977 με την ταινία του " Madame Rosa "με πρωταγωνίστρια την Σιμόν Σινιορέ, ενώ το 1993 διεύθυνε και έγραψε την" Μικρή Αποκάλυψη ". 
    Συνδέσεις
    Κώστα Γαβρά Κρις Μαρκέρ
    Web - Ιστοσελίδα - Κώστα Γαβρά 
    Κώστας Γαβράς - κινηματογραφικόΤΟ φίλμ " Ζ " ΣΕ version Το DVD
    Αγγλική έκδοση από την Κρήτη TV
    Κωνσταντίνου Γαβρά (γεννημένος 13, Φεβ, 1933, Λουτρά Iraias, Ελλάδα), περισσότερο γνωστή ως (Constantin) Κώστας Γαβράς, είναι μια ελληνική σκηνοθέτης, καλύτεραγνωστός για τις ταινίες με εμφανή πολιτικά θέματα , ο πιο γνωστός από το σκοτάδι, fast- ρυθμό θρίλερ, Z (1969). Οι περισσότερες ταινίες του έγιναν στα γαλλικά? Ξεκινώντας με Missing (1982), πολλά έγιναν στην αγγλική γλώσσα. Κώστας Γαβράς γεννήθηκε σε μια φτωχή οικογένεια στο χωριό Λουτρά Iraias, Αρκαδία. Η οικογένειά του πέρασε τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο σε ένα χωριό της Πελοποννήσου, και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα μετά τον πόλεμο. Ο πατέρας του ήταν μέλος της αριστερής πτέρυγας υποκατάστημα ΕΑΜ της Ελληνικής Αντίστασης, και φυλακίστηκε μετά τον πόλεμο ως ύποπτους κομμουνιστές. Ρεκόρ του πατέρα του κατέστησε αδύνατο γι 'αυτόν να πάει στο πανεπιστήμιο ή να μεταναστεύσουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, έτσι μετά το λύκειο Κώστας Γαβράς πήγε στη Γαλλία, όπου ξεκίνησε τις σπουδές του δικαίου το 1951 . Το 1956, έφυγε από τις πανεπιστημιακές σπουδές του στη μελέτη ταινία κατά τη γαλλική σχολή κινηματογράφου σε εθνικό, IDHEC . Μετά το σχολείο ταινία, μαθήτευσε Yves Allégret, και έγινε βοηθός σκηνοθέτη για Jean Giono και René Clair. Μετά από αρκετές επιπλέον θέσεις ως πρώτος βοηθός σκηνοθέτη, σκηνοθέτησε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, Compartiment Tueurs, το 1965. Κώστας Γαβράς ήταν πρόεδρος της Ταινιοθήκης française 1982 - 1987. Είναι μια πρώτη εξαδέλφη του καλλιτέχνη καταγραφής Jimmie Spheeris και σκηνοθέτης Penelope Spheeris. Η κόρη του Julie Γαβράς και ο γιος του Ρομάν Γαβράς είναι και οι δύο κινηματογραφιστές.Επιλεγμένες ταινίες Στο Z (1969) , έναν ανακριτή, που παίζεται από τον Jean-Louis Trintignant, προσπαθεί να αποκαλύψει την αλήθεια για τη δολοφονία ενός εξέχοντος αριστερός πολιτικός , που διαδραματίζουν οι Yves Montand , ενώ τα κυβερνητικά στελέχη και ο στρατός προσπαθούν να καλύψουν τους ρόλους τους. Η ταινία είναι ο απολογισμός των γεγονότων γύρω από τη δολοφονία του Έλληνα πολιτικού Γρηγόρη Λαμπράκη το 1963. Είχε επιπλέον απήχηση, διότι, κατά τη στιγμή της απελευθέρωσής της, η Ελλάδα είχε αποκλειστεί για δύο χρόνια από το «καθεστώς των συνταγματαρχών». Z κέρδισε το Oscar Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας . Κώστας Γαβράς και συν-συγγραφέας Χόρχε Σεμπρούν κέρδισε ένα βραβείο Edgar από το Συγγραφέων Μυστηρίου της Αμερικής για την καλύτερη ξένη Σεναρίου ταινίας. L'Aveu (Η εξομολόγηση, κατεύθυνση, 1970) ακολουθεί τη διαδρομή του Artur Λονδίνο, στην Τσεχοσλοβακία κομμουνιστής υπουργός συλληφθεί και δικαστεί για υποτιθέμενη προδοσία και κατασκοπεία σε μια «παρωδία δίκης» κατά την περίοδο Στάλιν.Κατάσταση πολιορκίας (1973) λαμβάνει χώρα στην Ουρουγουάη υπό συντηρητική κυβέρνηση στις αρχές του 1970. Σε ένα οικόπεδο χαλαρά με βάση την περίπτωση των ΗΠΑ και της αστυνομίας επίσημη καταγγελλόμενα βασανιστήρια εμπειρογνώμονα Dan Mitrione, μια αμερικανική πρεσβεία επίσημη (που παίζεται από τον Yves Montand) είναι απαχθεί από το Τουπαμάρος, μια ριζοσπαστική αριστερή πολεοδομικό συγκρότημα ανταρτών, που τον ανακρίνει για να αποκαλύψει την λεπτομέρειες της συνενοχής μυστικό των ΗΠΑ με καταπιεστικά καθεστώτα στη Λατινική Αμερική.Missing (1982) , και βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, είναι περίπου ένας Αμερικανός δημοσιογράφος, ο Charles Horman, ο οποίος εξαφανίστηκε στο αιματηρό πραξικόπημα υπό τον στρατηγό Αουγκούστο Πινοσέτ στη Χιλή το 1973. Ο πατέρας Horman του, που παίζεται από τον Jack Lemmon, και η γυναίκα, που παίζεται από Σίσι Σπέισεκ, αναζήτηση μάταια να καθορίσει τη μοίρα του. Nathaniel Ντέιβις, πρεσβευτής των ΗΠΑ προς Χιλή από 1971-1973, μια έκδοση του οποίου ο χαρακτήρας είχε απεικονίζεται στην ταινία (με διαφορετικό όνομα), κατέθεσε 150 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ κοστούμι δυσφήμησης, Davis v. Κώστας Γαβράς, 619 F. Supp. 1372 (1985), κατά το στούντιο και ο διευθυντής, που τελικά απορρίφθηκε. Η ταινία κέρδισε το Oscar για την καλύτερη προσαρμογή σεναρίου. Στο Μουσικό Κουτί (1989) , ένας σεβαστός πολιτογραφημένος Αμερικανός πολίτης (που παίζεται από Armin Mueller-Stahl) κατηγορείται ότι είναι Ναζί εγκληματίας πολέμου.
     Η ταινία βασίζεται χαλαρά για την υπόθεση του John Demjanjuk. Αμήν. (2003) , βασίστηκε εν μέρει στην εξαιρετικά αμφιλεγόμενο 1963 παίζουν, Der Stellvertreter. Ein Trauerspiel christliches (Ο αναπληρωτής, μια χριστιανική Τραγωδία), από τον Rolf Hochhuth. Η ταινία ισχυρίζεται ότι ο Πάπας Πίος ΧΙΙ γνώριζε τα δεινά των Εβραίων στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά απέτυχε να λάβει δημόσια δράση για τη δημοσιοποίηση ή καταδικάζουν το Ολοκαύτωμα. Τα θέματα αυτά συνέχισαν να αμφισβητείται, με το Βατικανό μέχρι στιγμής αρνηθεί να ανοίξει στους ιστορικούς όλων των αρχείων της σχετικά με την έκταση της γνώσης του Πάπα κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου. Πολιτικές-Εμπορική ταινία Κώστας Γαβράς είναι γνωστή για τη συγχώνευση αμφιλεγόμενα πολιτικά ζητήματα με την ψυχαγωγία αξία του εμπορικού κινηματογράφου. Δίκαιο και τη δικαιοσύνη, την καταπίεση, τη νομική / παράνομη βία και τα βασανιστήρια είναι κοινά θέματα στο έργο του, ιδιαίτερα για την υποστήριξη προηγούμενες ταινίες του. Κώστας Γαβράς είναι ένας εμπειρογνώμονας της "δήλωσης" εικόνα. Γαβρά έχει διερευνήσει επανειλημμένα πολιτικό τοπίο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι στόχοι του έργου του έχουν δικαίωμα-του-κέντρου κινημάτων και καθεστώτων, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής συντηρητικών μέσα και έξω από το στρατιωτικό στο Z, καθώς και τις αντιληπτές οι αυταρχικές κυβερνήσεις που κυβέρνησαν ένα μεγάλο μέρος της Λατινικής Αμερικής κατά τη διάρκεια της κορύφωσης του Ψυχρού Πολέμου, όπως και σε κατάσταση πολιορκίας και Αγνοουμένων. Υπό μια ευρύτερη έννοια, η έμφαση αυτή συνεχίζεται με Αμήν. δεδομένη την εστίασή της στην συντηρητική ηγεσία της Καθολικής Εκκλησίας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1940. Σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο, η L'Aveu (Η Εξομολόγηση), προβλέπει την εξαίρεση, η οποία ασχολείται, με την καταπίεση εκ μέρους του κομμουνιστικού καθεστώτος κατά τη διάρκεια της σταλινικής περιόδου. Το γεγονός ότι η L'Aveu εμφανίστηκε δύο χρόνια μετά τη σοβιετική εισβολή του 1968 μπλοκ της Τσεχοσλοβακίας μπορεί να εμφανιστεί σχετική με την απόφαση του σκηνοθέτη να αντιμετωπίσει το ζήτημα αυτό κατά τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Μορφή και στυλ Ένα σκοτεινό, απειλητικό, και δραματικό τόνο αναδύεται από το έργο της Κόστα Γαβράς, όπως ο ίδιος επικεντρώνεται με σαφήνεια σχετικά με την κατάχρηση της εξουσίας, τους κινδύνους της κεντρικής εξουσίας, και τους κατασκόπους και τους ερευνητές. Το ακροατήριό του να ανταποκρίνεται σε γενικές γραμμές καλά σε αυτό, δεδομένου ότι κάνει για ένα μεγάλο θρίλερ και μυστηρίου, αλλά έχουν κατά καιρούς απορριφθεί ή έχει συγκλονιστεί από την εργασία του λόγω της συγχωρεί το περιεχόμενό του. Το στυλ του είναι κάθε άλλο παρά ανεπαίσθητες, αν και ταινίες όπως το Μουσικό Κουτί και Mad City επέδειξαν πολύ πιο ήπια προσέγγιση, κατά κάποιο τρόπο απογοητευτικά έτσι. 
    Ο πρώην τίτλος, ωστόσο, κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, και το τελευταίο, παρά την επανεφεύρεση του έργου του Ace Billy Wilder στην τρύπα, ταιριάζουν ακόμα το νομοσχέδιο του πολιτικο-εμπορικού κινηματογράφου, λαμβάνοντας σε θέματα δημοσιογραφίας , την ηθική, και τα χρήματα όλα μαζί. Μέσω δημοφιλή μέσα ενημέρωσης, Κώστας Γαβράς έχει φέρει την προσοχή σε διεθνή ζητήματα, ορισμένα επείγοντα, άλλοι απλώς προβληματική, και έχει κάνει αυτό στην παράδοση της κινηματογραφικής αφήγησης. Z (1969), εύκολα πιο διάσημο έργο του, είναι ένας απολογισμός της υπονομεύοντας τη δεκαετία του 1960 του δημοκρατικού πολιτεύματος στην Ελλάδα, την πατρίδα του και τον τόπο γέννησης. Η μορφή, όμως, είναι ένα μυστήριο-θρίλερ συνδυασμό που μετατρέπει μια δυσάρεστη ιστορία σε μια καθηλωτική ιστορία. Αυτό είναι ένα σαφές παράδειγμα του πώς χύνει την πολιτική σε οικόπεδο, φέρνοντας επικές συγκρούσεις στο είδος των προσωπικών συγκρούσεων έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στην οθόνη. Κώστας Γαβράς έχει επιχειρήσει αρκετές είδη, συμπεριλαμβανομένων μυστήριο φόνο, πολεμική ταινία, και κατ 'ευθείαν προς τα πάνω πολιτικές ταινίες μυθοπλασίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτά μεταφέρονται κατευθείαν με ένα σκοτεινό χιούμορ, ένα κωμικό αίσθηση ότι έχει βοηθήσει να τα ζητήματα της πολιτικής πιο υποφερτή σε μάζες θεατές και κριτικοί κινηματογράφου ίδια. Καθ 'όλη την εποχή του, Κώστας Γαβράς πάγια έφερε στο κοινό και να δοθεί προσοχή σε σημαντικές πτυχές του παγκόσμιου πολιτικού κλίματος. Αυτό είναι εν μέρει λόγω της ικανότητάς του να διοχετεύει ένα επίπεδο της πολιτιστικής ευαισθητοποίησης και ανησυχία, παρά να πάρει οικόπεδα καθαρά δικό του σχέδιο.Παρόλα αυτά, έστω και μόνο από τον κατάλογο των έργων του, γίνεται σαφές ότι στην πραγματικότητα έχει προσωπική ατζέντα, κάτι το οποίο, λόγω του χρόνου και το κοινό από τις ταινίες του, έχει συναντηθεί με πολλή διαμάχη (ενδιαφέροντα, υπάρχουν πολύ προφανείς δεσμών μεταξύ των δικών εμπειρίες της ζωής του και τα θέματα της επιλογής). Λογαριασμούς του για διαφθορά πολλαπλασιάζεται, στην ουσία τους, από τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές δυνάμεις (Z, Κατάσταση Πολιορκίας και Αγνοουμένων) επισημαίνονται προβλήματα που θάβονται βαθιά στις δομές των κοινωνιών αυτών, τα προβλήματα τα οποία δεν είναι όλοι άνετα αντιμετώπιση. Η στάση που επέδειξε στο L'Aveu καλούνται επίσης διακριτικά το ακροατήριο σε μια κριτική ματιά επικεντρώθηκε σε διαρθρωτικά θέματα, να ψάξω αυτή τη φορά στο αντίθετο κομμουνιστικού μπλοκ. Το ίδιο ισχύει και για το «Αμήν», το οποίο έριξε τη Ρωμαϊκή Καθολική Εκκλησία πίσω στη φωτιά της κερδοσκοπίας και της κριτικής σχετικά με την αποτυχία τους να δημοσιοποιήσουν και να καταδικάσουν το Ολοκαύτωμα κατά τη στιγμή ήταν σε εξέλιξη. Αυτού του είδους η ευθεία πρόκληση κάνει Κώστα Γαβρά τόσο αντιπαθής και αγάπησε, ανάλογα με το πού επιλέγει να πλάι σε ένα ζήτημα. Αυτό είναι μια απόδειξη για τη δυνατότητά του όχι μόνο ως σκηνοθέτης, αλλά ως ένας καλλιτέχνης απολύτως σε θέση να παράγει μια "δήλωση" κομμάτι, ακόμη και σε κινηματογραφικό κλίμα της εποχής μας.
     Φιλμογραφία
    Eden Is West
       (2009)
    Couperet, Le(2005) Αμήν. (2002)
    Mad City(1997) Lumière et Compagnie (1995) με αφορμή την de Nice, το La Suite   (1995) Petite αποκάλυψη, La (1993) Contre l'oubli (1991)
    Μουσικό Κουτί(1989) Προδομένη   (1988) Conseil de famille (1986), Hanna K. (1983) Missing   (1982)
    Clair de femme(1979) Το τμήμα speciale (1975) État de siège  (1972) Aveu, L ' (1970)
    Z  (1969) Un homme de trop   (1967) tueurs Compartiment   (1965)
    Τιμές, Les  (1958) Αρκάδες 16 Ιαν. του 2009


    *από το: 
    http://www.arcadians.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=128:-acostas-gavras&catid=93

    Δημήτρης Μητρόπουλος ένας από τους κορυφαίους διευθυντές ορχήστρας


     - οι τελευταίες στιγμές του στο Πόντιουμ
    mitrop






    Υπήρξε ένας από τους κορυφαίους διευθυντές ορχήστρας της γενιάς του µε παροιμιώδη φυσική ικανότητα να απομνημονεύει παρτιτούρες και συνέδεσε το όνοµά του µε µερικές από τις σπουδαιότερες ορχήστρες του κόσµου, όπως η Φιλαρµονική της Νέας Υόρκης στη δεκαετία του ’50. Εµφανιζόταν όµως συχνά και στον διπλό ρόλο του µαέστρου και του πιανίστα ενώ µέχρι τα 41 του, που εγκατέλειψε τη σύνθεση, είχε γράψει και 40 έργα. Γεννηµένος το 1896 από Aρκά πατέρα δερµατέµπορο, άρχισε τις σπουδές του στο Ωδείο Αθηνών και έκανε µια λαµπρή διεθνή καριέρα, που διακόπηκε απότοµα όταν έπαθε καρδιακή προσβολή στο πόντιουµ της Σκάλας του Μιλάνου (2-11-1960) ενώ διηύθυνε µια πρόβα της 3ης Συµφωνίας του Μάλερ. 
    Ο Μητρόπουλος έπαιξε σηµαντικό ρόλο στην αναγέννηση του συγκεκριµένου αυστριακού συνθέτη, αλλά υπήρξε και από τους πρώτους σε ευρωπαϊκό επίπεδο που εφάρµοσε τη δωδεκάφθογγο του Σένµπεργκ. Το επίτευγµά του ήταν η σύζευξη των στοιχείων της ευρωπαϊκής µουσικής παράδοσης µε τις πιο προχωρηµένες τάσεις της εποχής του. Ο Χρήστος Χρυσόπουλος δεν φωτίζει την καριέρα του, αλλά τις τελευταίες στιγµές του µέσα από τα µάτια ενός τροµπονίστα, που συµµετέχει στις πρόβες στη Σκάλα του Μιλάνου και αναστοχάζεται τα πιστεύω και το απαράµιλλο στυλ αυτού του εµπνευσµένου µουσικού. 

    "Αποτελεί αµετάκλητον επιθυµίαν µου, όπως εις περίπτωσιν θανάτου µου […] η σορός µου να µη εκτεθή εις κοινήν θέαν και να αποτεφρωθή άνευ τελετής και κατά τον πλέον σύµφορον τρόπον. Η τέφρα µου να αποδοθή εις τον Τζέιµς Ντίξον, διαµένοντα εις την πόλιν Αϊόβα, εις την οδόν Σένταρ 1333, να τοποθετηθή δε εντός κοινής ληκύθου ή ετέρου δοχείου αγορασθησοµένου εις την ονοµαστικήν του αξίαν. Ο προαναφερθείς Τζέιµς Ντίξον δύναται, εάν το επιθυµή, να παραδώση την ως άνω λήκυθον εις την Ελλάδα". 

    Από το ιδιόχειρο σηµείωµα που έφερε διαρκώς επάνω του ο Δηµήτρης Μητρόπουλος µετά τη δεύτερη καρδιακή προσβολή που υπέστη τον Ιανουάριο του 1959. 

    ΛΑ ΜΙΝΟΡΕ. Ξεκίνησα την εισαγωγή του θέµατος µε άνεση και απερισκεψία. Δυο µέτρα σε όγδοα λα µινόρε. Αφού πέρασαν οι πρώτες στιγµές και ανταλλάξαµε µερικές γρήγορες καθησυχαστικές µατιές πάνω από το αναλόγιο, µπόρεσα για πρώτη φορά να σηκώσω το βλέµµα και να αντικρύσω την αίθουσα. 

    ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΕΤΡΟ ΡΙΖΖΙCΑΤΟ ΣΤΑ CΕLLΙ. Η σάλα είναι άδεια και ο ήχος επιστρέφει στα αυτιά µας µε µικρή καθυστέρηση. Κάποιοι τεχνικοί τριγυρίζουν ανάµεσα στα καθίσµατα µε γρήγορα βήµατα, αλλά δεν µπορώ να διακρίνω πρόσωπα. Εκείνος είναι απολύτως συγκεντρωµένος στην ορχήστρα. Διακρίνω µερικές σταγόνες ιδρώτα στο µέτωπό του. Χειρονοµεί µε ένταση. 

    ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΡΙΖΖΙCΑΤΟ ΣΤΙΣ ΒΙΟΛΕΣ. Το µάτι µου πέρασε φευγαλέα πάνω από την παρτιτούρα και αφού σιγουρεύτηκα για το επόµενο µέρος, ο νους µου λευτερώθηκε. Θυµήθηκα για ένα λεπτό τους πρόσφατα στολισµένους δρόµους. Τα φωτισµένα µπαλκόνια, τις πλατείες, τις βιτρίνες των ζαχαροπλαστείων µε τη χριστουγεννιάτικη διακόσµηση. 

    ΔΕΚΑΤΟ ΜΕΤΡΟ ΘΕΜΑ ΣΤΑ ΔΕΥΤΕΡΑ ΒΙΟΛΙΑ. Βγήκα εσπευσµένα από την ονειροπόλησή µου. Δεν µπορούσα πλέον να βασιστώ στη µνήµη. Από εδώ και µπρος πρέπει να παρακολουθώ συνέχεια το αναλόγιο. Γύρισα προς το µέρος του διπλανού µου, αλλά ήταν προσηλωµένος στο πεντάγραµµο. 

    Μια συµφωνία ισοδυναµεί µε την κατασκευή ενός κόσµου. Το αιώνιο και διαρκώς µεταβαλλόµενο περιεχόµενο καθορίζει το ίδιο τη µορφή που θα λάβει. Μερικές φορές έχω το απόκοσµο αίσθηµα ότι γίνοµαι υποχείριο της µουσικής. […] Φαντάσου ένα έργο τέτοιας έκτασης ώστε όλη η πλάση να αντανακλάται µέσα του. Η συµφωνία µου θα είναι κάτι που ο κόσµος δεν έχει ξανακούσει. Ενα όργανο µε το οποίο θα παίζει το σύµπαν. […] Η σπουδαιότερη µουσική βρίσκεται πέρα από τις νότες. Σ’ αυτή την παρτιτούρα µιλά η φύση αποκαλύπτοντας βαθιά µυστικά σαν αυτά που ψυχανεµίζεσαι µόνο στα όνειρα. Από τις σηµειώσεις του Γκούσταβ Μάλερ για την 3η Συµφωνία σε Ρε Ελάσσονα. 

    ΣΟΛ ΔΙΕΣΗ. Με πονά ο αστράγαλός µου. Γιατί µόνο του αριστερού ποδιού; Αρχίζω να κρατώ τον ρυθµό στο δεξί. Contra tempo. Δύο-Τέσσερα. ΔύοΤέσσερα. 

    ΡΕ ΥΦΕΣΗ. Μυρίζω τον ιδρώτα του δεύτερου κορνετίστα. 

    ΡΕ ΥΦΕΣΗ. Δύο-Τέσσερα. ΡΕ ΥΦΕΣΗ. Ο µαέστρος βιάζεται. Πάλι τα ίδια. Σταµατάµε. Τα ίδια λάθη. Μοιάζει καταπονηµένος «Κρατηθείτε». Δύο-Τέσσερα. Δύο-Τέσσερα. 

    ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΙΤΟ ΜΕΤΡΟ ΘΕΜΑ ΣΤΑ ΚΛΑΡΙΝΕΤΑ. «Κοίτα µε. Κοίτα µε» προσπαθώ να του µιλήσω µε το βλέµµα. 

    ΡΕ ΥΦΕΣΗ. Βιάζεται. «Τρέχει» ψιθύρισα στον διπλανό µου. «Ακολούθα» ένευσε. 

    ΣΟΛ ΜΙΝΟΡΕ ΕΒΔΟΜΗΣ. Κοιτώ µια τον µαέστρο και µια το ταβάνι. Κρύβοµαι πίσω από το αναλόγιο. Το µυαλό µου ξεστρατίζει πάλι έξω από την αίθουσα, στην πόλη που… ΛΑ ΜΙΝΟΡΕ. …Απλώνεται ηλεκτροφωτισµένη πέρα από τα νοτισµένα τζάµια της αίθουσας. Το υπόκωφο τρεµούλιασµα της βροχής ακούγεται σαν σφύριγµα πίσω από τη µουσική. Το βάρος της προσοχής στο πεντάγραµµο ανταγωνίζεται το όνειρό µου. Ολα συνωµοτούν εναντίον µου αυτό το βράδυ.

    ... Ο διευθυντής µιας ορχήστρας είναι ο µόνος πνευµατικός ηγέτης που συγχρόνως επιβάλλει τη θέλησή του τη στιγµή της δηµιουργίας. Αυτό ασφαλώς του δίνει την εντύπωση πως είναι Θεός και αυτός είναι ο λόγος που πολλοί µαέστροι διέπραξαν το αµάρτηµα να επιτρέψουν στον εαυτό τους την τροµερή αυτή ιδέα. Και το τραγικό µέρος αυτής της απόλαυσης είναι ότι η δικτατορία τους είναι εφήµερη και πολύ λίγο αποµένει µετά τον θάνατό τους. ( Από επιστολή του Δηµήτρη Μητρόπουλου προς την Καίτη Κατσογιάννη µε την υπόδειξη: Νέα Υόρκη, 24/3/1953). 

    ΣΟΛ ΔΙΕΣΗ. Να συµµορφώνεσαι και να υποκύπτεις. Να η ζωή του µουσικού. ΡΕ ΜΑΤΖΟΡΕ.Και χωρίς να βλέπω. 

    Χωρίς να αισθάνοµαι. Χωρίς ν’ ακούω. Η αναπνοή µου ακολουθεί µόνη της τα δικά του χέρια. Λες και δεν έχει σώµα. Λες και δεν έχω σώµα. 

    ΣΟΛ ΔΙΕΣΗ. Δεν συγκεντρώνοµαι. ΕΙΚΟΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΤΡΟ ΝΤΟ ΔΙΕΣΗ ΜΙΝΟΡΕ. Ανοιξα µηχανικά τα µάτια και αντίκρυσα την αίθουσα, ενώ βαθιά στη συνείδησή µου διέκρινα την οπτασία των δρόµων της πόλης. Πίσω από τον µαέστρο µια οµίχλη ήταν απλωµένη στη σάλα. 

    ΣΟΛ ΔΙΕΣΗ. Δεν συγκεντρώνοµαι. ΠΑΥΣΗ. Παραξενεύτηκα και ανοιγόκλεισα τα µάτια. 

    ΝΤΟ ΔΙΕΣΗ ΜΙΝΟΡΕ. Το βλέµµα µου καθάρισε. 

    Ω άνθρωπε! Εχε το νου σου! 

    Τα βαθιά µεσάνυχτα τι λένε; 

    «Κοιµόµουν, κοιµόµουν…, «έχω από βαθύ όνειρο ξυπνήσει: - «Βαθύς είναι ο κόσµος, «πιο βαθύς απ’ όσο έκρινε η µέρα. 

    Η οδύνη του βαθιά ‘ναι…, «η χαρά - πιο βαθιά από της καρδιάς τον πόνο: 

    «Η οδύνη λέει: αφανίσου! 

    «Εκτός αιωνιότητα κάθε χαρά θέλει…, «βαθιάν, βαθιάν, αιωνιότητα θέλει!». 

    Φρειδερίκος Νίτσε, «Το µεθυσµένο τραγούδι», Τάδε έφη Ζαρατούστρα, µετ. Αρη Δικταίου, Εκδόσεις Καλφάκη, Αθήνα, 1958, σελ. 275. Το Μεθυσµένο τραγούδι είναι το πρώτο από τα δύο κείµενα που περιλαµβάνονται στην παρτιτούρα της 3ης Συµφωνίας του Μάλερ. Το δεύτερο είναι ένα γερµανικό λαϊκό ποίηµα που _ από ειρωνεία της τύχης _ έχει τίτλο Des Κnaben Wunderhorn («Το µαγικό κέρας της νιότης»). 

    ΛΑ ΜΙΝΟΡΕ. Υπάρχει µια ανησυχαστική κινητικότητα στην αίθουσα. Ξαφνικά από κάπου µπήκε φως. Μια πόρτα άνοιξε. Κάποιοι σηκώθηκαν στον εξώστη. Τον κοίταξα και τα βλέµµα τά µας συναντήθηκαν. ΛΑ ΜΙΝΟΡΕ. Αργησα να αντιληφθώ ότι µε κοιτούσε. 

    ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΠΕΜΠΤΟ ΜΕΤΡΟ ΝΤΑ ΚΑΠΟ ΩΣ ΤΟ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΤΡΟ. Η επανάληψη µας έδωσε λίγο χρόνο. Προσπάθησα να συγκεντρωθώ στο πρόσωπό του. Μοιάζει να µην αλλάζει εκφράσεις, µόνο να κοιτά σαν να υπονοεί κάτι προφανές που θα έπρεπε να είχαµε καταλάβει εξαρχής. 

    ΣΟΛ ΔΙΕΣΗ. Δεν καταλαβαίνω τι θέλει να µας πει. Η δοκιµή γίνεται ολοένα και πιο δυσάρεστη. 

    ΣΟΛ ΔΙΕΣΗ. Γυρίζω το βλέµµα στην αίθουσα. 

    ΠΑΥΣΗ. Κοιτώ µε περιέργεια τους άλλους µουσικούς. Ενας χτυπά ρυθµικά το πόδι. Ο µαέστρος απορροφηµένος κοιτά τα χέρια του... Ενας µπασίστας µονολογεί παίζοντας. 

    ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΤΡΟ ΑΛΛΑΓΗ ΣΕ 3/8. Διαισθάνοµαι κάτι άσχηµο. 

    Ηταν συγκλονιστική και σχεδόν αδιανόητη εµπειρία. Ενιωσα σαν να σε αναγνώριζα για πρώτη φορά. Ολη σου η ύπαρξη επιβεβαίωνε κάποια µυστηριώδη οικειότητα µε τις δυνάµεις της φύσης. Αν ήσουν ένας απλός φυσιολάτρης, η µουσική σου θα ήταν πιο «πολιτισµένη», όµως αυτό που πάντοτε ένιωθα υποσυνείδητα για σένα _ µια Διονυσιακή ταύτιση µε τον φυσικό κόσµο _ βρήκε τώρα τη φωνή της σε έναν αρχέγονο µουσικό ήχο. Αυτήν τη φορά σε αντίκρυσα στην ολότητά σου: στο αβάσταχτο βάρος των βουνοκορφών, στην αγάπη για ένα εύθραυστο λουλούδι, στην ταπεινότητα και το παιχνίδι, στην αδάµαστη αγριότητα του ζωικού βασιλείου, και τέλος, στην ενστικτώδη λαχτάρα του ανθρώπινου πνεύµατος να υπερβεί τη γήινη παροδικότητα. Αυτή η µουσική µε ακολουθούσε αφότου χωρίσαµε και πέρασε αρκετός χρόνος ωσότου η ανησυχαστική παρουσία της βρει έναν ασφαλή χώρο µέσα µου. Σηµείωµα του Μπρούνο Βάλτερ, στον οποίον ο Μάλερ παρουσίασε την παρτιτούρα της 3ης Συµφωνίας παίζοντας στο πιάνο. Εδώ παραλλαγµένο σε δεύτερο πρόσωπο. Ο Δηµήτρης Μητρόπουλος (ένας από τους σηµαντικότερους ερµηνευτές του Μάλερ) γνώριζε προσωπικά τον Βάλτερ και το 1954 τον διαδέχθηκε ως επικεφαλής της Μητροπολιτικής Οπερας της Νέας Υόρκης, την οποία είχε διευθύνει και ο ίδιος ο Μάλερ την περίοδο 1908-1910. 

    ΣΙ ΥΦΕΣΗ. Διευθύνει δίχως να µιλά. 

    Μου ένευσε µε το βλέµµα, αλλά σήκωσα τους ώµους µε απορία. 

    ΣΟΛ ΔΙΕΣΗ. Και οι κινήσεις του µοιάζουν κάπως περιορισµένες, µοιάζει να υποφέρει ή ίσως να είναι µόνο η ζέστη της σάλας; 

    ΣΟΛ ΔΙΕΣΗ. Και τα δικά µου χέρια έχουν ιδρώσει. 

    ΕΒΔΟΜΗΚΟΣΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΤΡΟ ΔΕΚΑΤΑ ΕΚΤΑ ΣΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΙΟΛΙΑ. 

    Ενα µικρό συννεφάκι κρέµεται πάνω από το κεφάλι του µαέστρου. ΣΙ ΥΦΕΣΗ. Οι κινήσεις των χεριών του γίνονται κάπως ασαφείς. Ή µήπως εγώ δεν τις κατανοώ;


    Το τροµπόνι µου παίζει θαρρείς από µόνο του τρεις νότες προτού αντιληφθώ τι έχει συµβεί… Καταρρέει παρασύροντας το αναλόγιο και την καρέκλα. 
    Ακίνητος. Εµείς παγωµένοι στις θέσεις µας. Στην αίθουσα ταξιδεύει ο απόηχος του τελευταίου µακρόσυρτου ντο


    ΣΟΛ ΔΙΕΣΗ. Η αναπνοή του δεν συµβαδίζει µε τα χέρια του. ΦΑ ΜΙΝΟΡΕ. Βαριανασαίνει µε σύντοµες, κοφτές εισπνοές, ενώ τα χέρια του κινούνται αργά και µε δύναµη. Σαν να πλάθει κάποια αόρατη ύλη µε τις παλάµες. 

    ΦΑ ΜΙΝΟΡΕ. Θεέ µου, σκέφτηκα, ζαλίζοµαι, ας κρατηθώ από ετούτο το Φα Μινόρε. 

    Είµαι από τη φύση µου ένας άνθρωπος µε θρησκευτικά συναισθήµατα. Για µένα η ύπαρξη του Θεού, του Δηµιουργού είναι πέρα από κάθε αµφιβολία. Τι αξίζει ένας µαέστρος που δεν επιθυµεί να κάνει το ακροατήριό του να αισθάνεται όπως αυτός; […] δεν κάνω αυτό που ξέρω ότι είναι σωστό, τότε ψεύδοµαι προς τον εαυτό µου και τον Θεό. Κάθε τι [στην τέχνη] που δεν ξεπερνά ολοκληρωτικά τις υλικές δυσκολίες και δεν πνευµατοποιείται σε βαθµό να εξουθενώνει κάθε υλική εντύπωση είναι καταδικαστέο. Από επιστολή του Δηµήτρη Μητρόπουλου προς την Καίτη Κατσογιάννη ό.π. 

    ΜΙ ΥΦΕΣΗ. Στρέφοµαι προς την αίθουσα. Υποψιάζοµαι το κρύο που αναχαιτίζουν οι τοίχοι και τους φαντάζοµαι γκρεµισµένους. 

    ΣΟΛ ΔΙΕΣΗ. Το βλέµµα µου επιστρέφει σ’ εκείνον. Η ψυχραιµία του κοµµατιάζεται. Σκύβει µπροστά. Κρατιέται για µια στιγµή από το κάγκελο του πόντιουµ. 

    ΛΑ ΜΙΝΟΡΕ. Για µερικά δευτερόλεπτα όλα γίνονται µέσα σε απόλυτη σιωπή. Μόνο η µουσική ακούγεται. 

    ΛΑ ΜΙΝΟΡΕ. Η ορχήστρα εξακολουθεί να παίζει µόνη από κεκτηµένη ταχύτητα. 

    ΛΑ ΜΙΝΟΡΕ. Ολοι σταµατούν. Γκούσταβ Μάλερ, Συµφωνία Αρ. 3, 

    Δεύτερη κίνηση, Μενουέτο , τα µέρη: 

    «Τι µου λένε τα αγριολούλουδα» «Τι µου λένε τα ζώα στο δάσος» «Τι µου λέει η ανθρωπότητα» «Τι µου λένε οι άγγελοι»… Η πρόβα της 2ας Νοεµβρίου διακόπηκε κατά τη διάρκεια του τέταρτου µέρους. Η δεύτερη κίνηση της συµφωνίας ολοκληρώνεται µε ένα ακόµα µέρος υπό τον τίτλο «Τι µου λέει η αγάπη». 

    ΠΑΥΣΗ. Ανοίγει έξαφνα τα µάτια και το στόµα. Μοιάζει κεραυνοβοληµένος. Με κοιτά κατάµατα. 

    ΠΑΥΣΗ. Κοιτώ αποσβολωµένος µε το επιστόµιο στα χείλη. 

    ΠΑΥΣΗ. Ο χρόνος µοιάζει να σταµατά. Ολα παγώνουν. 

    ΠΑΥΣΗ. Τα µάτια του είναι στυλωµένα επάνω µου. 

    ΠΑΥΣΗ. Αυθόρµητα το χέρι του φεύγει εµπρός προς το µέρος µου. ΟΓΔΟΗΚΟΣΤΟ ΜΕΤΡΟ. Το τροµπόνι µου παίζει θαρρείς από µόνο του τρεις νότες προτού αντιληφθώ τι έχει συµβεί… ΝΤΟ ΜΙΝΟΡΕ. Καταρρέει παρασύροντας το αναλόγιο και την καρέκλα. ΝΤΟ ΜΙΝΟΡΕ. Ακίνητος. Εµείς παγωµένοι στις θέσεις µας. Στην αίθουσα ταξιδεύει ο απόηχος του τελευταίου µακρόσυρτου ντο. 

    Το πρωί της περασµένης Πέµπτης, εις τα 10.30’ ακριβώς, ο Δηµήτρης Μητρόπουλος επρόβαλε το χέρι του µε µιαν επιβλητικήν κίνησιν προς τα εµπρός, προς την πρώτην τρόµπα της ορχήστρας της «Σκάλας» του Μιλάνου. Το όργανον ήχησε δι’ ολίγα δευτερόλεπτα, έδωσε την νότα του µέσα εις την γενικήν σιωπήν της ορχήστρας και ο µεγάλος Μητρόπουλος, µε νεκρικήν ωχρότητα, ζωγραφισµένην εις την ασκητικήν µορφήν του, εσωριάζετο από το αναλόγιόν του εις το δάπεδον. Επεσε επί των επάλξεων της τέχνης, εις την οποίαν αφιέρωσε όλην του την ζωήν.(Εφηµερίδα Εµπρός, Σάββατο 5 Νοεµβρίου 1960, σελ. 1).


    Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Τα Νέα»


    Arcadians
    Παρασκευή 6 Αυγ.2010